Is overwaarde opnemen verstandig in 2024?

Is overwaarde opnemen verstandig in 2024?
Robert Welink
- Expert woningmarkt
Gecontroleerd door
Bijgewerkt: 25 november 2024
14 minuten
Geverifieerd expert
De Huis Verkopen-belofte
Onze missie is om het proces van je huis verkopen zo begrijpelijk mogelijk te maken. Wij leggen iedere stap aan je uit, geven handige tips en maken het gemakkelijk om de beste verkoopspecialisten te vinden.

Belangrijke inzichten

  • Het opnemen van overwaarde kan verstandig zijn om geld dat vastzit in je huis tegen gunstige leenvoorwaarden vrij te maken.
  • Het kan slim zijn om overwaarde te investeren in bijvoorbeeld een verbouwing, verduurzaming, tweede huis of nieuwe woning.
  • December 2024 is een goed moment om overwaarde op te nemen. De hypotheekrente is laag (gemiddeld 3,43%) en de huizenprijzen hoog (gemiddeld € 432.000).
  • Het opnemen van overwaarde kost in 2024 gemiddeld €4.000 aan hypotheekadvies, notariskosten en taxatiekosten.

Net als veel Nederlanders heb jij in 2024 misschien overwaarde op je huis. Je kunt de overwaarde opnemen, maar is dat wel verstandig? Lees over de voordelen en nadelen van het opnemen van overwaarde en wat hiervan de kosten zijn.

Is overwaarde opnemen verstandig in 2024?

Er zijn verschillende factoren die bepalen of het opnemen van overwaarde verstandig is. Je moet de voordelen en nadelen tegen elkaar afwegen, maar ook actuele ontwikkelingen in december 2024 spelen een rol.

Of december 2024 een slim moment is om overwaarde op te nemen, hangt af van:

  • Hoogte van de hypotheekrente
  • Ontwikkelingen in huizenprijzen
  • Voorwaarden hypotheekverstrekkers

Hypotheekrente in december 2024

Wil je overwaarde opnemen zonder je huis te verkopen? Dan kun je je bestaande hypotheek bij dezelfde bank verhogen of overstappen naar een andere bank met een hogere hypotheek. Je verhoogt in beide gevallen je hypotheekschuld.

Over het extra opgenomen bedrag betaal je maandelijks rente. De rente wordt berekend over het totale hypotheekbedrag. Wanneer de hypotheekrente laag is, betaal je dus minder rente over de overwaarde die je opneemt.

In december 2024 liggen de rentetarieven aantrekkelijk laag. Voor een hypotheek met een rentevaste periode van 10 jaar bedraagt de rente ongeveer 3,43%, terwijl variabele rentes zelfs onder de 5% blijven.

Rentevaste periode Gemiddelde hypotheekrente
Variabel 4,94%
10 jaar vast 3,43%
Veeg naar links om meer van de tabel te zien

Zolang je niet weet wat je woning waard is, weet je niet of je overwaarde hebt. Wil je je huis niet verkopen, maar wel de overwaarde verzilveren? Dan kun je een taxatie van ongeveer €700 laten uitvoeren door een taxateur.

Weetje
Overweeg je je huis wél te verkopen bij een hoge overwaarde? Dan kun je gratis en vrijblijvend een waardebepaling door een makelaar laten doen. Een waardebepaling is net zo nauwkeurig als een taxatie en geeft direct inzicht in de overwaarde op je huis.

Vraag jouw gratis waardebepaling aanBij een lokale, ervaren makelaar

Verwachte ontwikkeling huizenprijzen

In december 2024 zijn de huizenprijzen in Nederland ten opzichte van een jaar eerder gemiddeld met 9,6% gestegen. Banken voorspellen dat de stijging zich in het komende jaar verder zal doorzetten:

Bank Voorspelling stijging huizenprijzen
ABN AMRO 7%
ING 4%
Rabobank 10,7%
De Nederlandsche Bank 4,1%
Veeg naar links om meer van de tabel te zien

Deze verwachtingen worden ondersteund door de volgende factoren:

Hoe meer de huizenprijzen stijgen, hoe hoger waarschijnlijk de overwaarde op jouw huis. In december 2024 zijn de huizenprijzen hoog. Dit kan dus een verstandig moment zijn om je overwaarde op te nemen.

Tip
Er is geen garantie dat de huizenprijzen blijven stijgen, ondanks de verwachtingen van banken. (Geo)politieke en economische ontwikkelingen kunnen ervoor zorgen dat de huizenprijzen plotseling dalen. Daarom kan het slim zijn om je overwaarde nu te verzilveren.

Voorwaarden hypotheekverstrekkers

Niet iedereen kan zomaar overwaarde opnemen. Hypotheekverstrekkers kijken kritisch naar je inkomen, bestaande schulden en kredietwaardigheid. Je moet aantonen dat je de hogere maandlasten kunt dragen.

Ook kunnen de voorwaarden van hypotheekverstrekkers in de loop der tijd veranderen. Zo kijken hypotheekverstrekkers in 2024 naar het werkelijke maandelijkse aflossingsbedrag in plaats van het hele studieschuldbedrag.

Daarnaast kunnen alleenstaanden met een minimaal jaarinkomen van €28.000 maar liefst €16.000 meer lenen dan voorheen. Dit biedt alleenstanden extra mogelijkheden om overwaarde op hun huis op te nemen.

Wil je de opgenomen overwaarde investeren in verduurzaming van je woning? In 2024 kun je je hypotheek tot maximaal 106% van de woningwaarde verhogen. De hoogte van het extra leenbedrag is afhankelijk van het energielabel:

Energielabel Extra leenbedrag
Energielabel A+++ Tot €50.000 extra
Energielabel E/F/G Tot €20.000 extra
Energielabel C/D Tot €15.000 extra
Veeg naar links om meer van de tabel te zien
Weetje
Weet jij welk energielabel jouw huis op dit moment heeft? Check hier je huidige energielabel of vraag een nieuw energielabel aan als je je huis recent hebt verduurzaamd. Een hoger energielabel verhoogt je woningwaarde en daarmee ook de eventuele overwaarde op je huis.

Vraag een energielabel aan Bij een lokale, erkende energieadviseur

Hoe werkt overwaarde opnemen?

Je hebt overwaarde als je woning meer waard is dan je hypotheekschuld. Bijvoorbeeld: je huis is €400.000 waard en je hypotheek is €100.000. Dan heb je €300.000 overwaarde.

Er zijn meerdere manieren om je overwaarde op te nemen:

  • Hypotheek verhogen
  • Hypotheek oversluiten
  • Tweede hypotheek afsluiten
  • Opeethypotheek (verzilverhypotheek) voor senioren
  • Verzilverlening via de gemeente
Tip
Voordat je overwaarde kunt opnemen, moet je eerst weten of je wel overwaarde op je huis hebt. Een gratis waardebepaling door een makelaar is de beste manier om je overwaarde vrijblijvend te bepalen als je overweegt je huis te verkopen.

Vraag jouw gratis waardebepaling aanBij een lokale, ervaren makelaar

Voordelen van overwaarde opnemen

Er zijn meerdere redenen om de overwaarde op je huis als huiseigenaar te verzilveren. Hieronder zetten we de grootste voordelen van het opnemen van overwaarde op een rijtje:

1. Financiële flexibiliteit

Heb je overwaarde op je huis? Dan zit er letterlijk waarde in je stenen. Met het opnemen van overwaarde geef je jezelf financiële ademruimte zonder je spaargeld aan te hoeven spreken. Dat kan in bepaalde situaties verstandig zijn.

Eerder schreven we in een artikel over het verkopen en dan huren van je huis over de gemiddelde overwaarde in Nederland. Op dit moment heeft de gemiddelde Nederlander een overwaarde van €276.822 op zijn huis:

Leeftijd Gemiddelde overwaarde (2024)
< 25 €134.873
25 – 35 €153.938
35 – 45 €215.243
45 – 55 €273.542
55 – 65 €333.129
65 – 75 €378.281
75 – 85 €410.118
85+ €432.812
Gemiddelde €276.822
Veeg naar links om meer van de tabel te zien
Een rekenvoorbeeld bij een overwaarde van €200.000

Stel, je huis is €400.000 waard en je hypotheek is nog maar €200.000. Dan heb je  €200.000 overwaarde die je in principe vrij kunt besteden. Dit geeft je de mogelijkheid om overwaarde op te nemen zonder te hoeven verhuizen.

2. Gunstige leenvoorwaarden

Lenen via een hypotheek is vaak goedkoper dan andere leenvormen. Hierboven heb je al gelezen dat de hypotheekrente in december 2024 relatief laag ligt. Bekijk de leenvoorwaarden bij jouw hypotheekverstrekker om de rente te berekenen.

3. Belastingvoordelen

Overwaarde opnemen biedt interessante fiscale mogelijkheden. In 2024 kun je bijvoorbeeld maximaal €6.633 van de overwaarde belastingvrij schenken aan je kinderen.

Voor kinderen tussen 18-40 jaar kan dit eenmalig worden verhoogd tot €31.813. Voor een dure studie (minimaal €20.000 per jaar) kan zelfs €66.268 belastingvrij worden geschonken.

Weetje
Er gelden drie voorwaarden voor een belastingvrije schenking boven de €6.633 aan je kinderen: het kind moet tussen 18-40 jaar zijn, een notariële akte is vereist en het geld moet binnen twee kalenderjaren worden besteed.

4. Risicospreiding

Door overwaarde op te nemen, spreid je financiële risico's. Het is immers niet direct nodig je huis te verkopen, maar je kunt met het extra geld uit de stenen toch flexibel inspelen op verschillende levensbehoeften.

Naast een schenking aan je kinderen kun je bijvoorbeeld denken aan het verbouwen van je woning, de aankoop van een tweede huis of het aanvullen van je pensioen. Lees hier wat je allemaal met overwaarde kunt doen.

Tip
Wil jij je huis wel verkopen? Dan kun je de overwaarde bijvoorbeeld gebruiken voor een nieuwe woning. Laat een gratis waardebepaling uitvoeren door een makelaar en ontdek wat jouw huis oplevert bij verkoop.

Vraag jouw gratis waardebepaling aanBij een lokale, ervaren makelaar

Nadelen van overwaarde opnemen

Of het opnemen van overwaarde verstandig is, hangt af van je persoonlijke situatie. In bepaalde gevallen kan het opnemen van overwaarde namelijk ook nadelen met zich meebrengen:

1. Hogere maandlasten

Als je overwaarde opneemt, gaan je maandelijkse lasten omhoog. Dat betekent dat je minder geld overhoudt voor andere belangrijke uitgaven zoals boodschappen, verzekeringen of onverwachte rekeningen.

De financiële druk kan behoorlijk voelbaar zijn. Je hypotheekverstrekker zal kritisch kijken naar je inkomen en of je deze extra lasten wel kunt dragen. Niet alleen nu, maar ook in de toekomst.

Weetje
Een praktisch voorbeeld: bij het opnemen van €100.000 overwaarde tegen een rente van 3,43% stijgen je maandelijkse kosten met €445 bruto per maand. Lees hier wat het opnemen van overwaarde je gemiddeld kost.

2. Risico op restschuld

Een restschuld is een mogelijk risico bij het opnemen van overwaarde. Stel je voor: de huizenprijzen dalen onverwacht met 15% en je hebt je hypotheek net verhoogd. Je hypotheekschuld kan dan hoger zijn dan de waarde van je huis.

Scenario Woningwaarde
Oorspronkelijk €450.000
Na 15% daling €382.500
Restschuld €67.500
Veeg naar links om meer van de tabel te zien

In dit scenario komt je huis onder water te staan. Hierbij ontstaat een restschuld van €67.500 als je het huis zou willen verkopen. Dat is een forse financiële tegenvaller die je absoluut wilt vermijden.

3. Effecten op lange termijn

Overwaarde opnemen heeft ook verborgen langetermijneffecten. Neem bijvoorbeeld een opname van €50.000. Over 20 jaar kun je met een rentepercentage van 3,43% bijna €20.000 aan rente hebben betaald.

Gedurende de looptijd van de hypothecaire lening betaal je in dit voorbeeld bijna 38,33% van de oorspronkelijke hoofdsom aan rente. Dit geld is niet meer beschikbaar voor je pensioen of andere toekomstplannen.

4. Verzilverhypotheek

Een verzilverhypotheek, ook wel opeethypotheek genoemd, lijkt aantrekkelijk voor 60-plussers. Je kunt een deel van je overwaarde opnemen zonder maandelijkse lasten. Maar pas op: je schuld groeit gestaag.

Bij deze hypotheek wordt de rente steeds bij je schuld opgeteld. Hierdoor kan je schuld na verloop van jaren hoger worden dan de waarde van je woning. Dit kan grote gevolgen hebben als je wilt verhuizen of als je komt te overlijden.

Tip
Als je je huis verkoopt, heb je de bovenstaande nadelen niet. Je krijgt de overwaarde dan uitgekeerd zonder dat je je hypotheek hoeft te verhogen. Benieuwd wat jouw huis aan overwaarde oplevert bij verkoop? Laat een makelaar langskomen voor een gratis en vrijblijvende waardebepaling.

Vraag jouw gratis waardebepaling aanBij een lokale, ervaren makelaar

Wat kost overwaarde opnemen?

Het opnemen van overwaarde verhoogt je hypotheekschuld en daarmee je maandlasten. Je betaalt rente over het extra geleende bedrag, wat je maandelijkse lasten dus verhoogt.

Hierboven gaven we enkele voorbeelden van wat overwaarde opnemen je in december 2024 kost. In onderstaande tabel zie je een gedetailleerd overzicht van de kosten bij een gemiddeld rentepercentage van 3,43%.

Overwaarde bedrag Maandelijkse lasten Rente
€30.000 134 euro bruto 3,43%
€50.000 223 euro bruto 3,43%
€70.000 312 euro bruto 3,43%
€90.000 401 euro bruto 3,43%
€110.000 490 euro bruto 3,43%
€130.000 579 euro bruto 3,43%
€150.000 668 euro bruto 3,43%
€170.000 757 euro bruto 3,43%
€190.000 846 euro bruto 3,43%
€210.000 935 euro bruto 3,43%
€230.000 1.024 euro bruto 3,43%
€250.000 1.113 euro bruto 3,43%
€270.000 1.202 euro bruto 3,43%
€290.000 1.291 euro bruto 3,43%
Veeg naar links om meer van de tabel te zien
Weetje
Deze voorbeelden gaan uit van een rentevastperiode van 10 jaar en een looptijd van 30 jaar. De werkelijke kosten kunnen variëren afhankelijk van jouw persoonlijke situatie in december 2024.

Bijkomende kosten overwaarde opnemen

Naast maandelijkse lasten zijn er eenmalige kosten verbonden aan het opnemen van overwaarde. Je moet rekening houden met verschillende kostenposten voor het verhogen of oversluiten van je hypotheek:

Kostenpost Gemiddeld in 2024 Fiscaal aftrekbaar
Advieskosten €2.425 Ja
Notariskosten €875 Ja
Taxatiekosten €700 Ja
Totaal bijkomend €4.000 Ja
Veeg naar links om meer van de tabel te zien
Tip
Overwaarde kan belast worden als je het hebt opgenomen. Je betaalt vermogensbelasting in box 3 als de overwaarde op de peildatum van 1 januari op je bankrekening staat. Lees in dit artikel hoeveel belasting je betaalt over opgenomen overwaarde.

Wat is slim om met overwaarde te doen?

Wat je het beste kunt doen met overwaarde, hangt af van je persoonlijke situatie en de hoogte van het opgenomen bedrag. Maar wat is nu echt verstandig om te doen? We zetten de beste opties voor je op een rij.

Optie Voordelen Nadelen
Verbouwing of verduurzaming Verhoogt woningwaarde Tijdelijk hogere lasten
Nieuwe woning Meer woongenot Bijleenregeling
Beleggen of tweede huis Mogelijk rendement Financieel risico
Pensioen aanvullen Extra financiële zekerheid Minder erfenis nabestaanden
Schenken aan kinderen Je kind helpen Belasting boven vrijstelling
Auto, camper of caravan Lage rente Waardedaling
Veeg naar links om meer van de tabel te zien

Verbouwing of verduurzaming

Wil je je huis mooier, comfortabeler of energiezuiniger maken? Dan is verbouwen of verduurzamen een slimme keuze. Door de overwaarde te investeren in je woning kun je de waarde direct verhogen.

Een goede investering zijn energiebesparende maatregelen. Zo kun je met zonnepanelen, isolatie of een warmtepomp je energierekening flink verlagen. Gemiddeld bespaar je maandelijks tussen de €100 en €200 op je energiekosten.

Bovendien verbeter je je energielabel. Een sprong van bijvoorbeeld label D naar A+ kan je woningwaarde met tienduizenden euro's laten stijgen. Verduurzaming is financieel dan ook een verstandige investering.

Weetje
Verbouwing of verduurzaming van je woning is niet alleen financieel een slimme keuze. Je verhoogt immers ook direct je eigen wooncomfort en woongenot. Met verduurzaming lever je daarnaast een bijdrage aan een beter milieu.

Investeren in nieuwe woning

Wil je verhuizen naar een grotere of betere woning? Dan kun je de overwaarde op je huidige woning gebruiken om je nieuwe hypotheek te verlagen. Je betaalt dan geen belasting over de overwaarde, maar let wel op de bijleenregeling.

Door je overwaarde in te zetten kun je een flinke stap maken in woonoppervlak en wooncomfort. Van een rijtjeshuis naar een twee-onder-een-kapwoning of van een appartement naar een gezinswoning.

Tip
Benieuwd hoeveel overwaarde je kunt besteden aan je nieuwe droomhuis? Laat dan eerst een gratis waardebepaling van je huidige woning uitvoeren door een makelaar. Zo krijg je een goed beeld van de mogelijke overwaarde uit de verkoop.

Vraag jouw gratis waardebepaling aanBij een lokale, ervaren makelaar

Beleggen of tweede huis

Wil je het geld dat vastzit in je stenen voor je laten werken? Investeren in een tweede woning of beleggen zijn dan interessante opties. Bij een tweede woning kun je denken aan een vakantiehuisje of een verhuurbelegging.

Wel moet je goed op de hoogte zijn van de financiële risico's voordat je overwaarde investeert. Zo betaal je bij aankoop van een tweede huis belasting. Ook is de hypotheekrente voor een tweede woning vaak hoger dan voor de eerste.

Weetje
Beleggen met overwaarde is in feite dubbel speculeren. Je hebt al een belegging in je eigen huis, en nu ga je nog een keer beleggen. Dat verhoogt je financiële risico. Zoek daarom altijd financieel advies voordat je overwaarde belegt.

Pensioen aanvullen

Voor 60-plussers is het opnemen van overwaarde een uitkomst. Via een opeethypotheek, ook bekend als een verzilverhypotheek, kun je je pensioeninkomen aanvullen zonder maandelijkse lasten.

Je kunt kiezen voor een bedrag ineens of een maandelijkse uitkering. De rente wordt simpelweg bijgeschreven bij je hypotheekschuld. Pas bij verkoop van je huis los je alles af.

Tip
Bij een opeethypotheek blijft je hypotheekschuld groeien. Deze manier van overwaarde opnemen is dan ook alleen verstandig als je van plan bent je huis binnen afzienbare tijd te verkopen. Zo voorkom je grote gevolgen als je wilt verhuizen of voor je erfenis.

Schenken aan kinderen

Eerder in dit artikel heb je gelezen dat je je kinderen afhankelijk van je situatie in 2024 belastingvrij tussen de €6.633 en €66.268 mag schenken. Let wel op dat de schenking moet worden opgegeven bij de belastingaangifte.

Auto, camper of caravan

Eindelijk die droomcamper, caravan of nieuwe auto? Met overwaarde kun je je droom financieren tegen een relatief lage rente. Een camper van €50.000 kost je bijvoorbeeld 'maar' €223 per maand.

Het voordeel van je overwaarde opnemen is dat je je spaargeld houdt en de kosten van de aanschaf uitsmeert. Het nadeel is dat dit een consumptieve besteding is waar geen renteaftrek tegenover staat.

Weetje
Het opnemen van overwaarde voor een auto, camper of caravan is financieel gezien niet verstandig. De afschrijving is hoog, waardoor je aankoop snel in waarde daalt. Dit in tegenstelling tot een belegging of (tweede) huis, die hopelijk in waarde stijgen.

Overwaarde opnemen: is dat verstandig of niet?

Ben je tot hier in dit artikel gekomen? Dan vatten we de belangrijkste conclusies nog één keer voor je samen.

In december 2024 zijn de omstandigheden met een lage hypotheekrente en hoge huizenprijzen gunstig om overwaarde op te nemen. Of dit ook verstandig is, hangt af van jouw situatie, de hoogte van de overwaarde en hoe je dit bedrag wilt besteden.

Het verzilveren van overwaarde heeft nadelen, zoals kosten, hogere maandlasten en een mogelijke restschuld. Er zijn ook voordelen, zoals financiële flexibiliteit, gunstige leenvoorwaarden en bepaalde belastingvoordelen.

Bovendien komen alle nadelen van overwaarde te vervallen als je de overwaarde verzilvert door je huis te verkopen. Je huidige hypotheekschuld komt dan te vervallen en je kunt zelf kiezen hoe je de overwaarde wilt besteden.

Tip
Benieuwd hoeveel jouw woning waard is bij verkoop en hoeveel overwaarde je hebt? Laat gratis en vrijblijvend een waardebepaling uitvoeren door een makelaar. Een gratis waardebepaling is net zo nauwkeurig als een taxatie en geeft je direct inzicht in je overwaarde.

Vraag jouw gratis waardebepaling aanBij een lokale, ervaren makelaar

Veelgestelde vragen

Overwaarde is het verschil tussen de verkoopwaarde van je huis en je hypotheekschuld. Als je huis bijvoorbeeld €400.000 waard is en je hypotheek €100.000 bedraagt, heb je €300.000 overwaarde.

Of het opnemen van overwaarde verstandig is, hangt af van verschillende factoren zoals de hypotheekrente, huizenprijzen en je persoonlijke financiële situatie. In 2024 zijn de rentetarieven relatief aantrekkelijk, met hypotheekrentes rond de 3,43%.

De belangrijkste voordelen zijn financiële flexibiliteit, gunstige leenvoorwaarden en mogelijke belastingvoordelen. Je kunt in 2024 bijvoorbeeld tot €6.633 belastingvrij schenken aan je kinderen of eenmalig zelfs tot €31.813 aan kinderen tussen 18-40 jaar.

De belangrijkste nadelen zijn hogere maandlasten, risico op restschuld en langetermijneffecten zoals extra rentekosten. Bij het opnemen van €100.000 kunnen je maandelijkse kosten bijvoorbeeld met €445 bruto stijgen.

Naast maandelijkse rentelasten zijn er eenmalige kosten zoals advieskosten (€2.425), notariskosten (€875) en taxatiekosten (€700). De totale bijkomende kosten bedragen gemiddeld €4.000.

Het kan slim zijn om overwaarde op te nemen voor een verbouwing, verduurzaming, aanvulling van je pensioen of aankoop van een nieuwe woning. Overwaarde opnemen voor een auto, camper of caravan is financieel minder verstandig, maar kan je wel helpen je gedroomde lifestyle te verwezenlijken.

Een goed moment is wanneer de hypotheekrente laag is, huizenprijzen stijgen en je persoonlijke financiële situatie stabiel is. In 2024 zijn de omstandigheden relatief gunstig met lage rentetarieven en hoge huizenprijzen.

Bij een verzilverhypotheek groeit je schuld gestaag omdat rente wordt bijgeteld. Dit kan ertoe leiden dat je schuld na verloop van tijd hoger wordt dan de waarde van je woning, wat grote gevolgen kan hebben bij verhuizing of overlijden.

Hoe vond je dit artikel?

OVER DE AUTEUR Robert Welink Robert Welink

Robert is een specialist op het gebied van woningwaarde en het vergelijken van makelaars. Hij heeft inmiddels al een groot aantal artikelen geschreven. En wie schrijft, die blijft!


Deel dit artikel:
Huis Verkopen © 2024 - Bennekomseweg 43 - 6717LL - Ede - 0318 - 250 660 - Over ons - Contact - Privacybeleid - Disclaimer - Sitemap - KVK 89119223