Energielabel

Het energielabel van je huis: hoe zit dat?

Het energielabel is in Nederland onmisbaar bij het kopen, verkopen of verhuren van je woning. Een goed energielabel heeft direct invloed op je wooncomfort, woningwaarde en maandelijkse energiekosten. Deze uitgebreide gids vertelt je stap voor stap alles wat je moet weten: van het checken van je huidige energielabel tot het aanvragen van een nieuw label en het verduurzamen van je woning.

Wat is een energielabel en waarom is het belangrijk?

Het energielabel voor woningen is een officieel document dat aangeeft hoe energiezuinig je huis is. Het label gebruikt een schaal van A++++ (zeer energiezuinig, groen) tot G (niet energiezuinig, rood) om de energieprestatie van je woning weer te geven. Dit systeem helpt je om in één oogopslag te zien hoeveel energie je woning verbruikt en wat dit betekent voor je maandelijkse energiekosten.

Het energielabel is veel meer dan alleen een verplicht papiertje. Het geeft waardevolle informatie over verschillende aspecten van je woning die van invloed zijn op het energieverbruik. Denk hierbij aan de kwaliteit van de isolatie, het type verwarming, de beglazing en eventuele duurzame energieopwekking zoals zonnepanelen. Deze informatie is niet alleen nuttig voor jezelf, maar ook voor potentiële kopers of huurders die willen weten wat ze kunnen verwachten van hun energierekening.

Vraag nu je energielabel aan Bij een lokale, erkende energieadviseur

De verschillende energielabel categorieën

Het Nederlandse energielabelsysteem kent verschillende categorieën, elk met hun eigen kenmerken en energieverbruik. Een energielabel A++++ staat voor een nul-op-de-meter-woning met 0 kWh verbruik per vierkante meter, terwijl een woning met label G meer dan 2,9 gigajoule per vierkante meter per jaar verbruikt. Woningen met een A-label zijn uitstekend geïsoleerd en beschikken vaak over moderne verwarmingssystemen en duurzame energieopwekking, terwijl woningen met een E, F of G-label vaak nog veel verbeterpotentieel hebben op het gebied van isolatie en energiezuinigheid.

De kleur van het label geeft een snelle visuele indicatie: groene labels (A-klassen) zijn zeer energiezuinig, gele en oranje labels (B, C, D) zijn gemiddeld tot goed, en rode labels (E, F, G) geven aan dat de woning veel energie verbruikt en baat zou hebben bij verduurzamingsmaatregelen. Deze indeling helpt niet alleen bij het vergelijken van woningen, maar geeft ook duidelijkheid over welke investeringen in energiebesparing het meest zinvol zijn. Voor een eerste inschatting kun je ook zelf je energielabel berekenen met een tool.

Waarom het energielabel steeds belangrijker wordt

In 2025 speelt het energielabel een nog belangrijkere rol dan voorheen. Dit komt door verschillende ontwikkelingen in de woningmarkt en het energiebeleid. Ten eerste houden hypotheekverstrekkers sinds 2024 rekening met het energielabel bij het bepalen van je maximale leencapaciteit. Woningen met een beter energielabel kunnen leiden tot een hogere hypotheek, omdat de lagere energiekosten meer ruimte laten voor hypotheeklasten. Voor woningen met energielabel A of B kan dit oplopen tot €10.000 tot €50.000 extra leencapaciteit.

Daarnaast zijn kopers steeds bewuster van duurzaamheid en energiekosten. Een goed energielabel kan de verkoopsnelheid van je woning verhogen en zelfs leiden tot een hogere verkoopprijs. Woningen met een groen energielabel vallen positief op in de markt, vooral nu energiekosten een steeds groter deel van de maandelijkse woonlasten uitmaken. Voor verhuurders geldt dat huurders ook steeds vaker kiezen voor energiezuinige woningen vanwege de lagere bijkomende kosten.

Wanneer heb je een energielabel nodig?

De wetgeving rondom energielabels is de afgelopen jaren aangescherpt en uitgebreid. Sinds 2015 is een definitief energielabel verplicht bij de verkoop, verhuur en oplevering van woningen. Dit betekent dat je als eigenaar verplicht bent om een geldig energielabel te kunnen overleggen zodra je je woning op de markt brengt. Zonder geldig energielabel riskeer je een boete van €515 voor particulieren.

Verkoop van je woning

Bij het verkopen van je huis speelt het energielabel op twee momenten een rol. Ten eerste moet je het energielabel vermelden zodra je je woning publiekelijk te koop aanbiedt. Dit geldt voor alle commerciële media, zoals Funda, de website van je makelaar, sociale media of advertenties in lokale kranten. Zonder definitief energielabel kun je eigenlijk niet starten met de publieke verkoop van je huis. Regel daarom eerst het energielabel en daarna pas de verkoop.

Het tweede belangrijke moment is de officiële eigendomsoverdracht bij de notaris. Op dat moment ben je verplicht het definitieve energielabel over te dragen aan de koper. Dit energielabel moet actueel en geldig zijn – het voorlopige energielabel dat veel eigenaren in 2015 ontvingen, is hiervoor niet meer voldoende. Je hebt echt een definitief label nodig dat is vastgesteld door een erkende energieadviseur na een fysieke inspectie van je woning.

Verhuur van je woning

Ook bij het verhuren van je woning is een energielabel verplicht. Huurders hebben het recht om inzicht te krijgen in de energieprestatie van de woning, zodat ze hun maandelijkse energiekosten kunnen inschatten. Het energielabel moet worden overhandigd bij het tekenen van de huurovereenkomst en moet ook worden vermeld in huuradvertenties.

Voor verhuurders is een goed energielabel extra interessant omdat het kan leiden tot hogere huurprijzen en kortere leegstand. Huurders zijn bereid meer te betalen voor energiezuinige woningen omdat hun totale woonlasten lager uitvallen door de lagere energiekosten.

Hoe vraag je een energielabel aan?

Het aanvragen van een energielabel is tegenwoordig een gestroomlijnd proces, maar er zijn wel enkele belangrijke stappen die je moet doorlopen. Sinds 2021 zijn de regels aangescherpt en is het niet meer mogelijk om online zelf een energielabel aan te vragen zonder dat een erkende energieadviseur je woning fysiek inspecteert.

De stappen voor aanvraag

Het proces begint met het zoeken naar een erkende energieadviseur. Je kunt energieadviseurs vergelijken op basis van prijs, beschikbaarheid en gemiddelde beoordeling. Gemiddeld liggen de kosten voor een energielabel voor een tussenwoning rond de €283 en voor appartementen rond de €273. Bekijk al onze tips om goedkoop een energielabel aan te vragen als particulier.

Nadat je een energieadviseur hebt gekozen, plan je een afspraak voor de woningopname. Deze inspectie duurt gemiddeld 1 tot 2 uur, afhankelijk van de grootte en complexiteit van je woning. Tijdens het bezoek moet je aanwezig zijn en is het handig om relevante documentatie klaar te hebben liggen, zoals bouwtekeningen, facturen van verbouwingen, garantiebewijzen van isolatie en informatie over verwarmingsinstallaties.

De energieadviseur bekijkt tijdens de inspectie alle relevante aspecten van je woning. Dit omvat de afmetingen van alle ruimtes, de kwaliteit en dikte van isolatiemateriaal in muren, dak en vloer, het type beglazing, verwarmings- en koelinstallaties, ventilatie en eventuele duurzame energieopwekking zoals zonnepanelen of warmtepompen. Ook wordt gekeken naar de oriëntatie van je woning en specifieke kenmerken die van invloed zijn op het energieverbruik.

Benodigde documentatie

Voor een soepele aanvraag is het belangrijk om de juiste documentatie bij de hand te hebben. Verzamel vooraf bouwtekeningen, verbouwingsdocumentatie, facturen van energiebesparende maatregelen, garantiebewijzen van isolatie en verwarmingsinstallaties, en recente energierekeningen. Ook foto's van specifieke installaties of isolatie kunnen nuttig zijn voor de adviseur.

Hoe completer je documentatie, hoe nauwkeuriger het energielabel wordt en hoe sneller het proces verloopt. Ontbrekende informatie kan leiden tot conservatieve inschattingen van de energieprestatie, wat mogelijk resulteert in een lager label dan je woning werkelijk verdient.

Kosten van een energielabel

Gemiddeld liggen de kosten voor een energielabel aanvraag tussen de €273 en €333. De complexiteit van je woning speelt hierbij een rol. Woningen met veel verschillende ruimtes, complexe installaties of bijzondere energievoorzieningen vergen meer tijd van de adviseur, wat kan leiden tot hogere kosten. Ook de beschikbaarheid van documentatie heeft invloed – woningen waarbij alle informatie compleet en overzichtelijk beschikbaar is, kunnen sneller worden beoordeeld.

Vergelijk energieadviseurs Gratis en vrijblijvend

Mogelijkheden om kosten te besparen

Er zijn verschillende manieren om de kosten van je energielabel te beperken. Ten eerste kun je ervoor kiezen om energieadviseurs te vergelijken op prijs. Veel adviseurs bieden kortingen aan voor woningen in dezelfde buurt die op dezelfde dag kunnen worden bezichtigd. Helaas is het in Nederland niet mogelijk om gratis een energielabel aan te vragen.

Een andere manier om kosten te besparen is door goed voorbereid te zijn op het bezoek van de energieadviseur. Zorg dat alle relevante documentatie klaar ligt en dat de adviseur gemakkelijk toegang heeft tot alle delen van de woning die moeten worden geïnspecteerd. Dit kan de benodigde tijd aanzienlijk verkorten.

Lange termijn voordelen

Hoewel de initiële kosten van een energielabel substantieel kunnen lijken, is het belangrijk om de lange termijn voordelen mee te wegen. Een energielabel is 10 jaar geldig, dus de kosten zijn gespreid over een lange periode. Bovendien kan een goed energielabel leiden tot een hogere verkoopprijs, betere hypotheekvoorwaarden en lagere energiekosten.

Voor woningen die worden verkocht, verdient het energielabel zichzelf vaak terug door een hogere verkoopprijs of snellere verkoop. Kopers waarderen energiezuinige woningen en zijn bereid meer te betalen voor lagere toekomstige energiekosten. Ook bij verhuur kan een goed energielabel leiden tot hogere huurinkomsten en kortere leegstand.

Geldigheid en vernieuwing van je energielabel

Een energielabel heeft een geldigheidsduur van 10 jaar vanaf de datum van opname. Dit betekent dat je gedurende deze periode hetzelfde label kunt gebruiken voor verkoop, verhuur of andere doeleinden waarvoor een energielabel vereist is. Het is belangrijk om deze datum goed in de gaten te houden, vooral als je plannen hebt om je woning in de nabije toekomst te verkopen of te verhuren.

Wanneer is vernieuwing nodig?

Na 10 jaar is je energielabel automatisch verlopen en moet je een nieuw label aanvragen als je je woning wilt verkopen of verhuren. Verlenging van een bestaand label is niet mogelijk – je moet altijd een volledig nieuwe aanvraag doen. Dit is belangrijk om te onthouden bij je verkoopplanning, want zonder geldig energielabel kun je je woning niet op de markt brengen.

Er zijn echter ook situaties waarin je eerder dan na 10 jaar een nieuw energielabel wilt aanvragen. Als je significante verduurzamingsmaatregelen hebt getroffen, zoals het plaatsen van zonnepanelen, verbetering van isolatie of vervanging van je verwarmingsinstallatie, kan je energielabel aanzienlijk verbeteren. In zo'n geval is het vaak lonend om een nieuw label aan te vragen om te profiteren van de betere energieklasse.

Energielabel aanpassen na verduurzaming

Voor woningen waarbij recent verduurzamingsmaatregelen zijn genomen, bestaat er een speciale mogelijkheid om het energielabel aan te passen tegen een gereduceerd tarief. Dit wordt 'herlabelen' genoemd en kan alleen worden uitgevoerd door dezelfde adviseur die het oorspronkelijke label heeft opgesteld, binnen 24 maanden na de eerste opname.

Deze aanpassing is mogelijk voor verschillende soorten verbeteringen, zoals het vervangen van enkel glas door HR++ glas, het plaatsen van zonnepanelen, spouwmuurisolatie of het vervangen van een oude cv-ketel door een hr-ketel. Het voordeel is dat de adviseur het label op afstand kan aanpassen zonder opnieuw langs te komen, wat tijd en kosten bespaart. Lees meer over je energielabel aanpassen na zonnepanelen en andere verbeteringen.

Controleren van je huidige energielabel

Voordat je een nieuw energielabel aanvraagt, is het verstandig om eerst te controleren wat je huidige energielabel is en hoe lang dit nog geldig is. Je energielabel checken geeft je niet alleen inzicht in de huidige status, maar ook in de specifieke kenmerken die zijn meegenomen in de beoordeling. Deze informatie kan waardevol zijn als je overweegt om verduurzamingsmaatregelen te nemen of als je vragen hebt over de juistheid van het label.

Check nu je energielabel Gratis en vrijblijvend

Impact van het energielabel op je woningwaarde en hypotheek

Een energielabel heeft financiële gevolgen die veel verder gaan dan alleen de energiekosten. Zowel bij de verkoop van je woning als bij het afsluiten van een hypotheek speelt het energielabel een steeds belangrijkere rol in de financiële uitkomst.

Hypotheekvoordelen voor energiezuinige woningen

Sinds 2024 houden hypotheekverstrekkers expliciet rekening met het energielabel bij het bepalen van je maximale leencapaciteit. Dit betekent dat kopers van energiezuinige woningen meer kunnen lenen omdat de lagere energiekosten meer ruimte laten voor hypotheeklasten. De extra bedragen zijn substantieel en kunnen oplopen tot €50.000 voor een nul-op-de-meter-woning.

De verdeling is als volgt: woningen met energielabel E, F of G krijgen geen extra leencapaciteit en vormen de nieuwe standaard. Woningen met label C of D krijgen €5.000 extra, labels A en B krijgen €10.000 extra, en de hoogste labels kunnen oplopen tot €50.000 extra hypotheek voor woningen met gegarandeerd geen energiekosten.

Deze regeling heeft directe gevolgen voor de woningmarkt. Woningen met betere energielabels worden aantrekkelijker voor kopers omdat ze meer kunnen bieden, terwijl woningen met slechte labels moeilijker verkocht kunnen worden. Dit creëert een extra stimulans voor eigenaren om te investeren in verduurzaming.

Verduurzamingshypotheek

Naast de extra leencapaciteit voor energiezuinige woningen, kunnen kopers ook extra lenen om hun nieuwe woning te verduurzamen. Dit bedrag is gedifferentieerd naar het huidige energielabel van de woning. Woningen met labels E, F of G kunnen tot €20.000 extra lenen voor verduurzamingsmaatregelen, terwijl woningen met betere labels minder extra kunnen lenen omdat er minder maatregelen nodig zijn.

Deze regeling maakt het financieel aantrekkelijker om een woning met een slecht energielabel te kopen en vervolgens te verduurzamen. Voor verkopers van woningen met slechte labels kan dit een verkoopargument zijn – kopers kunnen de woning kopen en direct investeren in verbetering zonder extra financiering te hoeven regelen.

Effect op verkoopprijs en verkoopsnelheid

Onderzoek toont aan dat woningen met goede energielabels niet alleen sneller verkopen, maar ook voor hogere prijzen. Kopers zijn bereid meer te betalen voor energiezuinige woningen omdat ze weten dat hun maandelijkse energiekosten lager zullen zijn. Dit effect wordt versterkt door de hogere hypotheekmogelijkheden voor energiezuinige woningen.

Een groen energielabel kan de verkoop van een woning versnellen omdat het direct zichtbaar maakt dat de woning lage energiekosten heeft. Voor woningen met slechte energielabels geldt het omgekeerde. Deze woningen kunnen moeilijker verkocht worden en mogelijk voor lagere prijzen, omdat kopers rekening houden met de extra kosten voor verduurzaming en de hogere energiekosten.

Energielabel verbeteren: praktische tips

Als je huidige energielabel niet optimaal is, zijn er verschillende maatregelen die je kunt nemen om het te verbeteren. Sommige verbeteringen zijn relatief eenvoudig en goedkoop, terwijl andere substantiële investeringen vereisen maar ook grotere verbeteringen in het energielabel opleveren. Voor een overzicht van alle opties bekijk onze gids over je huis verduurzamen.

Eenvoudige maatregelen met grote impact

Een van de meest effectieve manieren om je energielabel te verbeteren is het plaatsen van zonnepanelen. Zonnepanelen zorgen voor duurzame energieopwekking die wordt verrekend met je energieverbruik, wat direct resulteert in een beter energielabel. Een gemiddelde woning kan 1 of 2 energielabel tredes stijgen na het plaatsen van zonnepanelen, afhankelijk van het aantal panelen en de grootte van de woning.

Het vervangen van oude beglazing door moderne HR++ of HR+++ beglazing is een andere maatregel met grote impact. Veel oudere woningen hebben nog enkel glas of verouderd dubbel glas, waardoor veel warmte verloren gaat. Moderne hoogrendement beglazing isoleert veel beter en kan een substantiële verbetering van het energielabel opleveren.

Isolatie van dak, muren en vloer is vaak de meest kosteneffectieve manier om je energielabel te verbeteren. Veel oudere woningen hebben onvoldoende of verouderde isolatie. Spouwmuurisolatie, dakisolatie en vloerisolatie kunnen samen zorgen voor een flinke sprong in energielabel, vaak van meerdere treden tegelijk.

Verwarmingsinstallaties en ventilatie

Het vervangen van een oude cv-ketel door een moderne hr-ketel of het overstappen op een warmtepomp kan ook bijdragen aan een beter energielabel. Moderne verwarmingsinstallaties zijn veel efficiënter en gebruiken minder energie om dezelfde hoeveelheid warmte te produceren.

Gebalanceerde ventilatie met warmteterugwinning is een andere maatregel die kan bijdragen aan een beter energielabel. Dit systeem zorgt voor continue verse lucht in je woning terwijl de warmte uit de afgevoerde lucht wordt teruggewonnen, wat bijdraagt aan lagere verwarmingskosten.

Kosten-batenanalyse van verbeteringen

Voordat je investeert in energiebesparende maatregelen, is het verstandig om een kosten-batenanalyse te maken. Niet alle maatregelen zijn even kosteneffectief, en sommige verbeteringen verdienen zichzelf sneller terug dan andere. Factoren om mee te nemen zijn de initiële investering, de energiebesparing, de verbetering van het energielabel, en het effect op de woningwaarde.

Hulp bij deze analyse kun je krijgen door een energielabel aan te vragen bij een erkend energieadviseur. Hij kan berekenen welke maatregelen het meest kosteneffectief zijn voor jouw specifieke situatie en welke combinatie van maatregelen de beste verhouding tussen kosten en energielabelverbetering oplevert.

Veelgemaakte fouten en valkuilen

Bij het aanvragen en gebruiken van energielabels worden regelmatig dezelfde fouten gemaakt. Door deze te herkennen en te vermijden, kun je tijd, geld en problemen besparen.

Te laat aanvragen voor verkoop

Een van de meest voorkomende fouten is het te laat aanvragen van een energielabel wanneer je je huis wilt verkopen. Het proces kan 1-2 weken duren, en zonder geldig energielabel kun je je woning niet op de markt brengen. Plan daarom ruim van tevoren om teleurstelling en vertraging te voorkomen.

Denk er ook aan dat je het energielabel nodig hebt voor advertenties. Je kunt dus niet alvast beginnen met het adverteren van je woning terwijl je nog wacht op het energielabel. Dit kan je verkoopstrategie verstoren, vooral in een snelle markt waar timing belangrijk is.

Vraag nu een energielabel aan Bij een lokale, erkende energieadviseur

Onvolledige documentatie

Een andere veelgemaakte fout is onvolledige documentatie tijdens de woningopname. Als je niet alle relevante informatie over verbouwingen, isolatie en installaties kunt aantonen, kan dit leiden tot een conservatieve inschatting en een lager energielabel dan je woning verdient.

Zorg daarom van tevoren voor complete documentatie van alle energiebesparende maatregelen die je hebt getroffen. Dit omvat facturen, garantiebewijzen, foto's en technische specificaties van isolatie en installaties.

Vergeten om label aan te passen na verduurzaming

Veel eigenaren vergeten hun energielabel aan te passen nadat ze verduurzamingsmaatregelen hebben getroffen. Dit betekent dat ze niet profiteren van het betere label bij verkoop of refinanciering. Denk eraan dat je binnen 24 maanden na je oorspronkelijke label vaak tegen gereduceerd tarief kunt laten herlabelen.

Verwarring over voorlopige vs. definitieve labels

Een belangrijke valkuil is de verwarring tussen voorlopige en definitieve energielabels. Het voorlopige label dat veel eigenaren in 2015 ontvingen, is niet geldig voor verkoop of verhuur. Je hebt altijd een definitief label nodig dat door een erkende adviseur is vastgesteld na fysieke inspectie.

Tip: gebruik een stappenplan bij verkoop

Huis Verkopen maakt het verkopen van je huis zo prettig en simpel mogelijk. Daarom hebben wij een interactief stappenplan gemaakt, waarmee jij de belangrijkste stappen bij verkoop van je huis makkelijk en snel doorloopt. Van het aanvragen van een energielabel tot het kiezen van de juiste makelaar; via ons stappenplan weet jij zeker dat je niets over het hoofd ziet en dat het verkopen van je huis probleemloos, soepel en winstgevend verloopt.

Ontdek het stappenplanGratis en vrijblijvend