Een energieprestatiecertificaat is een officieel document dat de energiezuinigheid van een woning of gebouw inzichtelijk maakt. In Nederland is deze term inmiddels vervangen door het energielabel. Het energieprestatiecertificaat wordt dus niet meer als officiële benaming gebruikt, maar komt nog wel voor in oudere documentatie en gesprekken over regelgeving.
Het energieprestatiecertificaat geeft aan hoe efficiënt een gebouw omgaat met energie, op basis van factoren als isolatie, installaties en bouwkundige kenmerken. Op het certificaat wordt de energieprestatie weergegeven met een classificatie, variërend van zeer energiezuinig tot zeer onzuinig. Dit maakt het mogelijk om verschillende woningen of gebouwen op energiegebied met elkaar te vergelijken.
Overgang van energieprestatiecertificaat naar energielabel
De overgang van het energieprestatiecertificaat naar het energielabel in Nederland is het resultaat van Europese en nationale ontwikkelingen op het gebied van energieprestaties van gebouwen.
De basis hiervoor werd gelegd met de invoering van de Europese Energy Performance of Buildings Directive (EPBD) in 2002. Deze richtlijn verplichtte alle lidstaten om een systeem te ontwikkelen waarmee de energieprestatie van gebouwen inzichtelijk en vergelijkbaar wordt gemaakt.
Tijdlijn en aanleiding
- 2002: De Europese EPBD-richtlijn wordt aangenomen. Dit vormt het startpunt voor nationale wetgeving rond energieprestaties van gebouwen.
- 2006: Nederland voert het eerste energieprestatiecertificaat in, gebaseerd op de EPA-methodiek (Energie Prestatie Advies). In deze periode is het certificaat nog niet verplicht bij verkoop of verhuur.
- 2008: Het energieprestatiecertificaat wordt verplicht bij verkoop en verhuur van woningen. De handhaving is in deze beginjaren nog beperkt.
- 2012: Publicatie van een nieuwe energieprestatienorm voor nieuwbouw. Voor bestaande bouw volgt een aangepaste rekenmethode, het 'Nader Voorschrift'.
- 2015: Invoering van het Nader Voorschrift voor bestaande bouw. Dit leidt tot een verbeterde en meer uniforme berekening van de energieprestatie.
- 2021: De bepalingsmethode voor het energielabel wordt volledig vernieuwd. De NTA 8800 vervangt eerdere methodes, en het energieprestatiecertificaat wordt definitief vervangen door het energielabel. Vanaf nu is een woningopname door een gecertificeerd energieadviseur verplicht en vervalt het online aanvragen van een vereenvoudigd label.
Redenen voor de overgang
De belangrijkste redenen voor de overgang van het energieprestatiecertificaat naar het energielabel zijn:
- Betrouwbaarheid en uniformiteit: De oude certificaten bleken in de praktijk soms onbetrouwbaar en onvoldoende vergelijkbaar. Door de invoering van strengere eisen en een uniforme beoordelingsmethode is de kwaliteit en betrouwbaarheid van het energielabel sterk toegenomen.
- Europese harmonisatie: De EPBD-richtlijn verplichtte lidstaten tot het hanteren van vergelijkbare systemen. De overgang zorgt ervoor dat het Nederlandse systeem aansluit bij Europese standaarden.
- Stimuleren van verduurzaming: Met een duidelijk en betrouwbaar energielabel worden woningeigenaren en huurders beter geïnformeerd over de energieprestatie van hun woning en gestimuleerd om te investeren in energiebesparende maatregelen.
- Professionalisering: Vanaf 2021 mag alleen een gecertificeerd energieadviseur het label bepalen, wat de kwaliteit en controleerbaarheid verder verbetert.
Verplichting en toepassing
Het energieprestatiecertificaat was jarenlang verplicht bij verkoop, verhuur of oplevering van woningen en utiliteitsgebouwen. Het doel hiervan was om kopers en huurders vooraf inzicht te geven in het te verwachten energieverbruik en de mogelijke energiekosten.
Hoewel de benaming inmiddels is vervangen, is het principe van een verplicht energieprestatieoverzicht nog steeds van kracht in de vorm van het energielabel.
Opstellen van het certificaat
Voor het verkrijgen van een energieprestatiecertificaat moest een gecertificeerde energieadviseur het gebouw inspecteren en beoordelen op aspecten als isolatie, verwarmings- en koelsystemen, ventilatie en eventuele duurzame energievoorzieningen. Op basis van deze gegevens werd het certificaat opgesteld en geregistreerd.
Inhoud van het energieprestatiecertificaat
Een energieprestatiecertificaat bestaat doorgaans uit de volgende onderdelen:
- De energieclassificatie van het gebouw (voorheen uitgedrukt in labelletters, inmiddels vervangen door het huidige labelsysteem)
- Algemene gegevens van het gebouw, zoals adres, bouwjaar en type
- Beschrijving van de energetische kenmerken (isolatie, installaties, beglazing)
- Het berekende energieverbruik per jaar (in kWh/m²)
- De geschatte CO2-uitstoot
- Aanbevelingen voor energiebesparing
- Gegevens van de opsteller van het certificaat
Geldigheid en uitzonderingen
Een energieprestatiecertificaat was in de regel tien jaar geldig. Er golden enkele uitzonderingen op de verplichting, zoals voor monumenten, tijdelijke gebouwen, kleine woningen (<50 m²) en gebouwen die minder dan vier maanden per jaar werden gebruikt. Mocht je twijfelen of een certificaat vereist is, dan is het raadzaam contact op te nemen met een deskundige of adviseur.
Boetes en handhaving
Het ontbreken van een geldig energieprestatiecertificaat kon leiden tot een boete. De handhaving hiervan lag bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Voor particulieren bedraagt de boete bij het ontbreken van een geldig energielabel momenteel €515. Voor bedrijven kunnen de bedragen hoger uitvallen.
Ook bekend als:
- Energielabel (huidige officiële term)
- Energiecertificaat
Blog