Restschuld - Begrippenlijst

Een restschuld is het negatieve verschil tussen de verkoopprijs van je woning en de openstaande hypotheekschuld. Dit ontstaat wanneer je je huis verkoopt voor een bedrag dat lager is dan de hypotheek die er nog op rust. Je blijft dan na verkoop met een schuld zitten die je moet afbetalen, ook al heb je het huis niet meer in bezit.

Bijvoorbeeld: als je hypotheek nog €250.000 bedraagt, maar je kunt je huis alleen verkopen voor €230.000, dan houd je een restschuld over van €20.000 (plus eventuele verkoopkosten).

Wanneer ontstaat een restschuld?

Een restschuld ontstaat meestal in een van de volgende situaties:

Als de huizenprijzen zijn gedaald sinds je aankoop
Als je weinig of niets hebt afgelost op je hypotheek
Als je in het verleden een woning hebt gekocht met een hoge financiering (bijvoorbeeld meer dan 100% van de woningwaarde)
Als je grote verbouwingen hebt gefinancierd die de woningwaarde niet evenredig hebben verhoogd

Weetje

De kans op een restschuld is groter bij een aflossingsvrije hypotheek, omdat je daarbij niet verplicht bent om af te lossen op de hoofdsom. Bij een annuïteitenhypotheek of lineaire hypotheek los je wel af, waardoor het risico op een restschuld kleiner wordt naarmate de tijd verstrijkt.

Hoe weet je of je een restschuld hebt?

Om te bepalen of je risico loopt op een restschuld, kun je de volgende stappen nemen:

Vraag als je overweegt je huis te verkopen een waardebepaling aan bij een makelaar
Controleer het actuele saldo van je hypotheek bij je geldverstrekker
Bereken het verschil tussen de geschatte verkoopprijs en je hypotheekschuld
Houd rekening met bijkomende verkoopkosten zoals makelaarskosten en notariskosten

Als de geschatte verkoopprijs plus je eigen middelen lager is dan je hypotheekschuld plus verkoopkosten, dan loop je risico op een restschuld. Een verkoopmakelaar kan je helpen met een realistische inschatting van de verkoopprijs en de bijkomende kosten.

Wat zijn de gevolgen van een restschuld?

Een restschuld heeft verschillende financiële consequenties die je goed moet overwegen:

Je moet de restschuld terugbetalen, ook al heb je geen woning meer
Het kan leiden tot financiële stress en betalingsproblemen
Je BKR-registratie kan negatief worden beïnvloed als je betalingsachterstanden oploopt

Tip

Een restschuld kan ook je verhuisplannen in de weg staan. Banken zijn vaak terughoudend met het verstrekken van een nieuwe hypotheek als je nog een restschuld hebt uit een vorige woning.

Hoe kun je een restschuld financieren?

Als je te maken krijgt met een restschuld, zijn er verschillende manieren om deze te financieren:

Eigen spaargeld gebruiken
Een persoonlijke lening afsluiten
De restschuld meefinancieren in je nieuwe hypotheek (onder bepaalde voorwaarden)
Een betalingsregeling treffen met je hypotheekverstrekker

Weetje

Tot 2018 was het mogelijk om de rente op een restschuldfinanciering fiscaal af te trekken, maar deze regeling is inmiddels vervallen. Dit maakt het dragen van een restschuld financieel zwaarder dan voorheen.

Hoe kun je een restschuld voorkomen?

Het is beter om een restschuld te voorkomen dan ermee te moeten dealen. Hier zijn enkele preventieve maatregelen:

Kies voor een hypotheekvorm waarbij je aflost (annuïteit of lineair)
Bouw extra vermogen op naast je hypotheek
Doe extra aflossingen wanneer je financiële ruimte hebt
Wacht met verkopen tot de woningmarkt gunstig is (indien mogelijk)
Overweeg je woning tijdelijk te verhuren in plaats van te verkopen (check wel de hypotheekvoorwaarden)

Een goede verkoopstrategie kan ook helpen om het maximale uit je verkoop te halen. Laat je adviseren door een ervaren makelaar over de juiste timing en vraagprijs.

Vraag gratis verkoopadvies aanBij een lokale, ervaren makelaar

Wat als je je huis wilt verkopen met een restschuld?

Als je je huis wilt verkopen terwijl je weet dat er een restschuld zal ontstaan, zijn dit je opties:

Overleg met je hypotheekverstrekker over de mogelijkheden
Vraag toestemming voor een 'verkoop met verlies'
Onderzoek of je in aanmerking komt voor de Nationale Hypotheek Garantie (NHG)-regeling

Tip

In sommige gevallen kan de bank akkoord gaan met kwijtschelding van een deel van de schuld, maar dit is eerder uitzondering dan regel. Zorg dat je alle afspraken schriftelijk vastlegt voordat je de transportakte tekent.

Welke rol speelt de Nationale Hypotheek Garantie bij een restschuld?

De Nationale Hypotheek Garantie (NHG) kan uitkomst bieden als je met een restschuld wordt geconfronteerd. Als je hypotheek onder NHG valt en je moet je huis verkopen door bepaalde omstandigheden zoals echtscheiding, werkloosheid of arbeidsongeschiktheid, dan kan de NHG (een deel van) je restschuld kwijtschelden.

Voorwaarden hiervoor zijn dat je de woning verkoopt met toestemming van de NHG en dat je de verkoop niet had kunnen voorkomen. De kwijtschelding is niet automatisch; je moet aantonen dat de verkoop noodzakelijk was door omstandigheden buiten je schuld.

Hoe zit het met restschuld en belasting?

Vroeger kon je de rente op een restschuld aftrekken van je belastbaar inkomen, maar deze regeling is per 1 januari 2018 afgeschaft. Voor restschulden die vóór 2018 zijn ontstaan, gold een overgangsregeling tot en met 2031, maar voor nieuwe gevallen is er geen fiscaal voordeel meer.

Een restschuld telt wel mee voor de berekening van je vermogen in box 3 voor de vermogensbelasting. Het is een negatief vermogensbestanddeel dat je kunt aftrekken van je positieve vermogen, wat gunstig kan zijn voor je belastingaangifte.

Ook bekend als:

Onderwaarde
Negatief eigen vermogen
Verkooptekort
Hypotheekschuld na verkoop